नेपालमा दुधालु गाई भैंसीहरूमा डेगनाला रोग (माइकोटोक्सिकोसिस): एक उपेक्षित रोग

परिचय भैंसीहरू पाँच महाद्वीपका ७७ देशहरूमा अवस्थित छन्, जसको अनुमानित जनसंख्या २०८ मिलियन छ। यो प्रजाति सजिलैसँग विभिन्न भू-जलवायु परिस्थितिहरूमा अनुकूल हुन्छ र यसको बलको लागि परिचित छ। यी जनावरहरू पनि कर्षण, सवारी र पर्यटनको लागि प्रयोग गरिन्छ । मार्टिनेज-बर्न्स एट अलको लेखले विभिन्न भाइरल रोगहरूको लागि भैंसीको संवेदनशीलताको बारेमा चर्चा गरेको छ। लेखले कसरी […]

अस्ट्रिचको मासु स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक 

अफ्रिकी अस्ट्रिच (स्ट्रुथियो क्यामलस) उडानविहीन चराहरूमध्ये सबैभन्दा ठूलो हो, अस्ट्रिचहरूको क्रमको एकमात्र प्रतिनिधि। एक वयस्क अस्ट्रिच २७०  सेन्टिमिटरको उचाइ र १७५  किलोग्रामको वजनमा पुग्न सक्छ। अस्ट्रिच चराको शरीर बलियो रूपमा जोडिएको छ, एक सानो चपटा टाउको लामो घाँटीमा अवस्थित छ। पखेटाहरू विरल हुन्छन्, स्पर्सहरूमा समाप्त हुन्छन्। अस्ट्रिचचराहरूसँग उड्न सक्ने क्षमता नभएकोले तिनीहरूको विकसित कंकाल र […]

नेपालको वनमा कालो बनमाराको आक्रमण

आक्रामक वनस्पति प्रजातिहरू वन विनाशको एक कारण मानिन्छ। १२४ देशहरू मध्ये, नेपाल कृषि क्षेत्रहरूमा आक्रामक प्रजातिहरूबाट  तेस्रो उच्च जोखिममा रहेको राष्ट्र हो। हालसम्म, फूल फुल्ने बिरुवाहरूको १७९ प्रजातिहरू प्राकृतिकीकृत छन्, र तीमध्ये, २६ प्रजातिहरू नेपालमा आक्रमणकारी भएको रिपोर्ट गरिएको छ।कालो बनमारा देशभरि रोपिएको सल्ला वनहरूमा पाइने समस्याग्रस्त आक्रमणकारी प्रजातिहरू मध्ये एक हो। आक्रामक वनस्पति प्रजातिहरू […]

दशैँमा खसी बोका च्याँग्रा किन्दै हुनुहुन्छ ?

पृष्ठभुमीः चाडैंचाडको देश नेपालमा मुखैमा दशैँ आई पुगेको छ । दशैँको विशेषता भनेको मासुका चौरासी व्यञ्जन, परिकार तयार गरी घर परिवार का लागि मात्र नभई इष्ट मित्र, माइती, ससुराली खलकमा कोसेली बाँडी रमाइलो मनाउनु पनि हो । हुनत बढ्दो शहरी करण अनि विद्युतिय संजालको प्रभावका कारण आजका हाम्रा प्लस–२ का पुस्ता पश्चीमी सभ्यताका अभ्यस्त भई […]

धानमा लाग्ने पतेरो किरा र त्यसको व्यवस्थापन विधि

पतेरो धानबालीमा लाग्ने एक महत्वपूर्ण किरा हो । मुख्य गरी धानबालीमा लाग्ने यो कीराको बच्चा तथा वयस्क दुबै अवस्थाले धान नपसाउँदा सम्म बिरुवाको अन्य भागबाट यिनीहरुले रस चुस्दछन् तर बाला लागेपछि सबै कीराहरू बालामा आकर्षित हुन्छन् । वयस्क पतेरो खैरोमा हरियो मिसिएको हुन्छ भने बच्चा हरियो रंगको हुन्छ। वयस्क पतेरो करीब १९ मि.मी. लम्बाइको हुन्छ […]

कृषि विविधता संरक्षणमा नयाँ अनुसन्धान प्रवृत्ति: जलवायु परिवर्तनको चुनौतीहरू

परिचय: कृषि विविधता हाम्रो कृषि प्रणालीको मेरुदण्ड हो, जसले मानव जीवन, खाद्य सुरक्षा, र पारिस्थितिक सन्तुलनलाई जोगाउन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। विगतका दशकहरूमा जलवायु परिवर्तनका कारण कृषि क्षेत्रले विभिन्न चुनौतीहरूको सामना गरिरहेको छ। बढ्दो तापक्रम, अनियमित वर्षा, र खडेरीजस्ता समस्याहरूले परम्परागत खेती प्रणालीलाई गम्भीर असर पुर्‍याइरहेका छन्। यस्तो परिस्थितिमा कृषि विविधताको संरक्षण र प्रवर्धन अझ महत्त्वपूर्ण […]

आधुनिक कुखुरापालनमा एथनोभेटेरिनरी अभ्यासहरूको तत्काल आवश्यकता

कुखुरापालन नेपालको सबैभन्दा छिटो बढिरहेको क्षेत्र हो र यसले देशको मासु खाने जनसंख्याको लागि प्रोटिनको महत्त्वपूर्ण स्रोत प्रदान गर्दछ। पोल्ट्री क्षेत्रको बृद्धिले भारतमा गरिबी घटाउन र पोषण बृद्धि गर्न योगदान पुर्‍याउँछ। परम्परागत औषधिहरूले चराको वृद्धि र स्वास्थ्य अवस्था सुधार गर्दछ। एथनो पशु चिकित्सा अभ्यासहरू परम्परागत विश्वास र स्वदेशी ज्ञान र सांस्कृतिक सीपहरूमा आधारित हुन्छन् जुन […]

बाढीको समयमा जनावरहरूको हेरचाह

नेपालमा धेरै जनावरबाट दूध, मासु, अण्डा आदि ठूलो मात्रामा उत्पादन गरिन्छ। करोडौं गाईपालन किसानको जीवन पशुमा निर्भर छ। भौगोलिक कारणले गर्दा देशका धेरै क्षेत्रका किसानले हरेक वर्ष प्राकृतिक प्रकोपको सामना गर्नुपर्ने हुँदा पशुपालनमा करोडौं रुपैयाँको नोक्सानी हुने गरेको छ । प्राकृतिक प्रकोपमध्ये बाढी, भूकम्प, आँधी ९सुनामी० र खडेरी विशेष हुन् । देशमा फरक–फरक वर्षाका कारण […]

कृषि क्षेत्रमा पुगेको क्षतीको वास्तविक तथ्यांक संकलन गर्न कृषिमन्त्रीको निर्देशन

ललितपुर। कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री रामनाथ अधिकारीले हालैको बाढीले कृषि क्षेत्रमा पारेको वास्तविक क्षतीको यकिन गरि आगामी रणनीति बनाउन मन्त्रालयका अधिकारीहरुलाई निर्देशन दिनुभएको छ । शनिबार आएको बाढीले कृषि क्षेत्रमा पारेको क्षतीका सम्बन्धमा आइतबार कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयमा बसेको आकास्मिक बैठकमा मन्त्री अधिकारीले बाढीले कृषि क्षेत्रमा के – कति क्षती पुर्याएको छ यस्को वास्तविक […]

उखु र दूध किसानको बक्यौता तिर्न २ अरब निकासा

ललितपुर। सरकारले दुग्ध तथा उखु किसानको बाँकी बक्यौता रकम उपलब्ध गराउने प्रक्रिया सुरु गरेको छ । कृषि तथा पशुपक्षी विकास मन्त्री रामनाथ अधिकारीको विशेष पहलमा दुग्ध तथा उखु किसानका लागि झन्डै दुई अरब रुपैयाँ निकास भएको हो । दुग्ध किसानहरूको बक्यौता रकम तिर्नका लागि शुक्रबर मात्र सार्वजनिक ऋण व्यवस्थापन कार्यालयले ऋण लगानीको तमसुक तथा भुक्तानीका […]