कृषकको समस्या-बिज्ञको जवाफ

भिन्डी अर्थात रामतोरीया खेती सम्बन्धी सम्पूर्ण जानकारी

भिन्डी अर्थात रामतोरीया एक प्रकारको तरकारी हो । भिण्डी उष्ण तथा उपोष्ण क्षेत्रको तरकारी वाली हो । यस समूहका वालीहरुलाई गर्मी आदर्ता हावापानी र घाम लाग्ने मौसमको आवश्यकता पर्दछ । यसले तुषारो विल्कुलै सहन सक्तैन । यसको वोटको वृद्धि, फुल्ने तथा फल्नको लागि २५–३० डि. से. तापक्रम उपयुक्त मानिन्छ । भिण्डी फल सकेसम्म ताजामै प्रयोग […]

बाख्रा पालन गर्ने तरीका

बाख्रा एक प्रकारको स्तनधारी वर्गमा पर्ने घरपालुवा जनावर हो। बाख्रा बोभिड (Bovidae) परिवार अन्तर्गत पर्छन र यिनीहरू भेडाहरू सँग मिल्दाजुल्दा हुन्छन, यि दुबै क्याप्रिनेइ (Caprinae) सह-परिवार अन्तर्गत पर्दछन। बाख्रा पाल्तु जनावरहरू मध्ये धेरै उपयोगी मानिन्छ। बाख्रालाई मासु, दुध, ऊन र मलको लागी धेरै जसो किसानहरूले बाख्रा पालन गरेको पाइन्छ। बाख्राहरू विभिन्न प्रजातीको हुन्छन्।खरी, औले, तराई […]

स्याउ खेती गर्ने तरिका

चिसो हावापानि भएको स्थानमा पाईने फल हो स्याउ । स्याउको पौस्टिक महत्व, आर्थीक महत्व, तथा वातावरणिय महत्व रहेको छ । मुख्य सिफारिस जातहरु :  बढी चिसो आवश्यक पर्ने जातहरु (२०००-३००० मिटर सम्म उचाईमा उपयुक्त) जस्तै रेड डेलिसियस, रोयल डेलिसियस, गोल्डेन डेलिसियस, रिचा रेड डेलिसियस, ग्रान्नी स्मिथ, म्याकेण्टस, जोनाथन, फुजी आदी । मध्यम चिसो आवस्यक पर्ने जातहरु […]

धान खेतीको समस्या र समाधानको उपाय

आरति जोशी पानी परे संगै माथिल्लो पहाडी, मध्य पहाडी र तराई क्षेत्रमा धानको बीउ छर्ने प्रक्रिया सुरु भइ सकेको छ । चैत्रबाट नै बर्सिन थालेको झरीसंगैको असिनाले गहुँ उत्पादनमा केहि असर पुर्याए तापनि यो वर्ष गहुँको उत्पादन ८.५ ले बढ्ने कृषि विकास मन्त्रालयले अनुमान गरेको छ । मौसमविदहरुका अनुसार योपालि मनसून ढिलो सुरु भएको छ […]

विनाशकारी टुटा एब्सुलुटा

सुस्मिता सुवेदि गोलभेँडा नेपालको प्राय सबै भान्सामा प्रयोग हुने एक प्रमुख तरकारी बाली हो जसको ताजा तथा प्रशोधित उत्पादनको माग बढ्दो छ।तर विभिन्न किसिमका रोग तथा किराहरुले गोलभेँडामा  निकै क्षति पुर्याइरहेको देखिन्छ। यि मध्ये टमाटरको पात खन्ने किरा (Tuta absoluta );Meyrick गोलभेँडाको एक अत्यन्त विनाशकारी किरा हो ।दक्षिण अमेरिकामा उत्पति भएको यो किरा तिव्र गतिमा […]

हरियो मल प्रविधि

बिभिन्न बाली बिरुवाको कलिलो अबस्थामा पात र डांठ आदिलाई खनजोत गरी माटोमा मिलाई त्यसलाई कुहाएर मलको रुपमा माटोको उर्बरापन र भौतिक अबस्था सुधार गर्न प्रयोग गर्ने प्रबिधिलाई हरियो मल प्रबिधि भनिन्छ । बिभिन्न बालीहरु मध्ये कोसेबालीले हरियो मलको रुपमा माटो सुधार गर्नको लागी महत्वपूर्ण स्थान ओगटेको छ । यस बालीले प्रति इकाई क्षेत्रफल बाट राम्रो […]

आलुबालीमा देखीने मुख्य रोग डढुवा र त्यसको व्यवस्थापन

संसारका मुख्य खाद्यवालीहरु मध्ये प्रति हेक्टर उत्पादनमा पहिलो र कुल उत्पादनमा चौथो स्थान ओगटने बाली आलु हो । हाम्रो देशमा पनि करिव २०० वर्ष अघि देखि आलु लगाईदै आइएको छ । विउ आलु उम्रन ८ डी .से तापक्रम चाहिने भएता पनि २० डी.से. को तापक्रममा यसको राम्रो उत्पादन हुन्छ । आलु खेतीबाट थोरै जग्गामा पनि […]

कृषि विकासमा स्थानीय प्राविधिक सेवा

डा. युवकध्वज जिसी मुलुकमा कृषि निर्भरता वर्तमान अवस्थासम्म मुलुकभर तीन हजार ६ सय २५ गाविस र एक सय ३० भन्दा बढी नगरपालिका (महानगर, उपमहानगर तथा नगरपालिकासमेत) रहेका छन् । नेपालको कुल क्षेत्रफल एक लाख ४७ हजार एक सय ८१ वर्गकिलोमिटरमध्ये ३० लाख ९१ हजार हेक्टर जमिनमा खेती गरि“दै आएको छ । यसमा १२ लाख ५४ […]

आलु खेती र यसको तयारी

आलुलाई तरकारीको राजा पनि भन्ने गरिन्छ । संसारका १ सय २५ भन्दा वढि देशमा आलु उत्पादन हुने गरेको छ । अधिकासं देशहरुमा तरकारीका परिकारमा आलुको प्रयोग गरेको पाईन्छ । आलुलाई सर्वमान्य तरकारी वालीका रुपमा मात्र हैन यसका विभिन्न वहुआयमिक परिकारहरु वनाउन सकिन्छ । नेपालमा पनि आलुको उत्पादन उल्लेख्य रुपमा रहेको छ । नेपालमा खेति किसानी […]

नेपालमा कफीको प्रचुर सम्भावना

—दीपक खनाल कफी दीर्घकालीन नगदेबाली भएको हुनाले अन्न तथा अरू बालीहरूको तुलनामा यसबाट कृषकलाई बढी लाभ हुन्छ । कुनै समय विदेशी पर्यटक र ‘एक्सपट्रियट’ ले मात्र कफी पिउँछन् भन्ने नेपाली सोच रहकोमा अब यो पेयले उल्लेख्य घरेलु उपभोक्ता प्राप्त गरिसकेको छ । तसर्थ, नेपाली कफीलाई गुणस्तरमा सम्झौता नगरी व्यावसायिक खेतीतर्फ उन्मुख गराउन सके आत्मनिर्भरता प्राप्त […]