एस. आर.आई. विभिन्न सिद्धान्त र प्रविधिको प्याकेज हो,जसले कुनै पनि जातका धानबाट किसानहरूलाई धेरै उत्पादन प्रदान गर्दछ। तर, यो प्रविधि विशेष गरी बढी गाज दिने धानका जातहरूमा प्रयोग गरिन्छ । यो प्रविधि कुनै निश्चित ढांचामा धान रोप्ने विधि हो। एस.आर.आई.ले धान रोप्ने विधिमा धानको बिरूवा, माटोको, पानी र खाद्य तत्वमा सुधार, परिवर्तन र व्यवस्थापन जस्ता […]
जैविक कृषि एक उत्पादन प्रणाली हो जसले माटो, वातावरण तथा मानिसको स्वास्थ्यको ख्याल राख्छ । जैविक कृषिले परम्परागत खेती देखि लिएर नवीन प्रद्धती तथा वैज्ञानिक खेतीलाई समेत समेटेर वातावरण तथा मानिसको स्वास्थ्यमा सकारात्मक असर पु¥याउने गर्दछ । जैविक कृषिले माटोको उर्वरा शक्तिको संरक्षण कार्वनडाइअक्साईडको संचय, इन्धनको प्रयोगमा कमी गर्नुको साथै जैविक विविधताको समेत संरक्षण गर्न […]
टिक्का रोग बदाममा लाग्ने सबैभन्दा साधारण र गम्भीर रोग हो। बदामको टिक्का रोग विश्व ब्यापी रुपमा फैलिएको छ। यो रोगलाई “सेर्कोसपोरा लिफ स्पोट ” र “खैरो दाग रोग ” पनि भनिन्छ। टिक्का रोगले बदामको उत्पादनमा ५० % सम्मको क्षति गराउछ भने टिक्का रोग र सिन्दुरे रोगसंगै लाग्दा ७० % सम्मको क्षति गराउछ। बदामको टिक्का रोग […]
विकासको सन्दर्भमा देशको कुल ग्राहस्थ उत्पादनमा कृषिको योगदानलाई एक चौथाइको हाराहारीमा समेटिएको छ । यसले कतिपय सकारात्मक टिप्पणीहरुको वकालत गरेको छ भने कतिपय नकारात्मक टिप्पणीहरुको समेत वकालत गरेको आभास पनि हुन्छ । अहिले आएर हाम्रो कृषि प्रधान देशको समग्र कृषि विकासको मोडेलको औचित्य माथी नै प्रश्न समेत उठ्न थालेको छ भने कतिपय अवस्थामा आम नैराश्यता […]
सटिक कृषि प्रणाली भनेको ज्ञान र प्रबिधि सहितको कृषी ब्यवस्थापान पद्धति हो जसले कृषिमा पहिचान, मूल्याकंन र निस्चित ठाँउ ब्यवस्थापन गर्न मद्दत पुर्याउछ । जसकारण नाफामुलक, उत्पादनमा स्थिरता ल्याउछ साथै वातावरणको समेत संरक्षण गर्छ । सटिक कृषी प्रणालिले ज्ञान र प्रबिधिको मिश्रणबाट बाली र माटोलाइ चाहिने सहि तत्व पहिचान गरि यिनिहरुलाइ स्वस्थ बनाउन र उत्पादन […]
स्वस्थ रहन पाउनु मानिसको नैसर्गिक अधिकार भएता पनि जनसंख्या बृद्धि र भोकमरीले मानिसहरुलाई खाद्यान्नको गुणस्तर भन्दा पनि परिमाणलाई बढाउन खोजिरहदा, मानिसहरु आधुनिक (रसायनिक) कृषि अपनाउदै आएका छन् । यस प्रविधिले सुरुका केहि वर्ष राम्रो उत्पादन दिएता पनि पछि लागत र मिहिनेत बढाउदै जानु पर्ने र वातावरण मैत्री नहुँदा प्राकृतिक पद्धतिलाई र मानव स्वास्थ्यलाई समेत असर […]
Organic agriculture is a very common word in Nepali agriculture sector. Over a century, traditionally farmers in hills and mountains are following the farming practice, which is similar to organic farming. However, many of them have no idea that their traditional practice is called organic agriculture. Because of the lengthy certification process, the produce through […]
गोदावरी/ गर्दौली नेपालको बिभिन्न भागहरूमा व्यावसायिक रूपमा उब्जाउने एक महत्त्वपूर्ण फूल बाली हो। नेपालको सर्दभमा हेर्ने हो भने बिबाह, पार्टी, होटल आदि सजावट गर्न र अन्य धार्मिक स्थलहरुमा यो फूल निकै प्रचलित भएको पाइन्छ। तिहारमा सयपत्री, मखमली, आदि जस्ता फूल सगँसँगै गोदावरीको पनी माला बनाएर लगाउने गरेको पाइन्छ। यो फूल विभिन्न रङ जस्तै सेता, गुलाबी, […]
धान नेपालको मुख्य वर्षे बाली हो । यसको खेती सिँचाइको पानीको अभावका कारण प्रायः वर्षाको भरमा पर्दछ । एकातिर जलवायु परिवर्तनका कारण नेपालमा वर्षा अनियमित हुँदै गइरहेको छ र समयमै वर्षाको कुनै सुनिस्चितता छैन । वर्षामा ढिलाइले धानको बेर्ना तयारी गर्ने गतिविधिलाई असर गरिरहेको छ जुन नेपालमा प्रत्येक वर्ष जेष्ठमा गरिन्छ । मनसुन वर्षामा हुने […]
स्याउ प्रायः हिमाली भेगमा फल्ने स्वादिलो, स्वस्थकर एवं हामीलाई निकै आवश्यक पर्ने ताजा फल मध्ये एक हो । स्याउहरु पनि विभिन्न प्रजातीहरुका हुने गर्दछन् । त्यसमध्ये एउटा पर्छ, अन्ना स्याउ । जसको बैज्ञानिक नाम Malus alba हो । अन्ना जातको स्याउलाई सन् १९५० मा ईजरायलमा अब्बा स्टिनले Ein Shemer kibbutz नामक संस्थामा विकास गरेका हुन्, […]
