वर्डफ्लु रोग ईन्फ्लुएन्जा ए नाम गरेको एकप्रकारको विषाणुको माध्यमबाट पंक्षीहरूमा लाग्ने संक्रमक रोग हो । यस रोगबाट विशेष गरी कुखुरा, बट्टाई, टर्की जस्ता पंक्षीहरू बढी प्रभावित हुन्छन् । हाँस, जंगली चराहरू रोगको लक्षण नदेखाई रोग वाहकको रूपमा देखा पर्न सक्छन् । चराहरूमा यो रोग सर्वप्रथम सन् १८७८ मा पहिचान भएको थियो । यो रोग पंक्षी […]
हाँसहरू फुल तथा मासुको लागि पालिन्छन् । नेपालमा प्रायः तराई क्षेत्रमा थारू तथा अन्य समुदायले आफ्नो घरायसी प्रयोजनका लागि थोरबहुत मात्रामा पाले पनि व्यावसायिक रूपमा हाँसपालन गरेको पाइन्न । कतिपय धार्मिक कार्यकालागि हाँस र हाँसको फुल नै चाहिन्छ । हाँस कुखुराको मासुको राम्रो विकल्प हुन सक्छ । सरकारीस्तर नेपालका प्रायः सबै मत्स्य विकासफार्महरूमा माछासँगै हाँस पाल्ने […]
मेन्था तुलसी परिवारमा पर्ने एक प्रकारको झार प्रकारको वनस्पति हो । यसको मुल स्थान भूमध्यसागर क्षेत्र हो । पछि यो युरोप, अमेरिका, अष्ट्रेलियामा फाष्टायो । यसको उचाई बढीमा एक मिटर सम्म अग्लो हुन्छ । बहुवर्षिया यो विरुवा हाम्रा गाउंघरमा पाईने पुदिनाको बोट जस्तै हुन्छ । साधारणतया गर्मी हावापानीमा रुचाउने यो वनस्पति तराई क्षेत्रमा राम्रोसंग सप्रने […]
सिताके च्याउ नेपालको पहाडी भेगका जंगलहरुमा पाईने यो च्याउलाई नेपालको विभिन्न भागमा बिभिन्न नामले चिनिन्छ । काठमाडौंमा सिताके च्याउलाई मृगे च्याउ पनि भनिन्छ । यो च्याउ झरीको मौसममा जंगलमा फालिएका काठका मुढाहरुमा पनि उम्रिन्छ । हाम्रो देशमा पनि करीव १५ वर्ष अगाडि सिताके च्याउ खेती ओखर जातका काठका मुढाहरुमा प्रयोगात्मक रुपमा शुरु गरिएको थियो । […]
कुरिलो एक बहुवर्षीय तरकारी बाली हो । यसको खेती न्यानो र समशितोष्ण हावापानी भएको खासगरी मध्य पहाडी क्षेत्रमा सफलतासाथ गर्न सकिने भएको हुँदा मध्य पहाडी क्षेत्रको सामुदायीक बन, निजी बन तथा कृषकले आफनो पाखा पखेराहरूमा व्यावसायिक रुपमा कुरीलो खेती गरी अतिरिक्त आम्दानी गर्न सक्ने राम्रो देखिएको छ । यसको जमिनवाट निस्केको कलिलो टुसालाई तरकारीको रुपमा […]
सुख्खा मौसममा हरियो घाँसपातको कमि हुने हुँदा गाईभैँसीलाई पौष्टिक तत्वहरू अपुग हुन्छ र उनीहरूले धेरै दूध दिन सक्दैनन् । यस्तो अवस्थामा गाईभैँसी लगायत उग्राउने पशुहरूको उत्पादन बढाउनको लागि पशुहरूलाई यूरिया–मोलासेस ढिका खुवाउन सकिन्छ । किन खुवाउने यूरिया–मोलासेस ढिका ? सुख्खा मौसममा पौष्टिक तत्वहरूको श्रोतको रुपमा काम गर्छ । पशुहरूलाई चाहिने खनिज पदार्थहरूको आवश्यकता पुरा गर्छ […]
कुखुरा पालन व्यवसायमा कूल लागतको करीब ८०–८५ प्रतिशत खर्च दानाको लागि हुने गर्दछ । अर्को तर्फ कुखुराको दानामा प्रयोग हुने मुख्य कच्चा पदार्थ (नेपालको सन्दर्भमा मकै) मानिसको पनि एक प्रमुख खाद्य अनाज हो । हाम्रो जस्तो खाद्यान्न अथाव भएको मुलुकमा खाद्य अनाज (मकै) को मात्रालाई कुखुराको दानामा केही मात्रामा भएपनि कम गर्न सकेमा खाद्य संकट […]
एभोकाडो (Avocado) लाई नेपालीमा घिउ फल (Butter Fruit) भनिन्छ । मध्ये अमेरिका र मेक्सिको मा उत्पति भएको उष्ण प्रदेशीय यो एक राम्रो नगदे फल हो ,यो फलको बैज्ञानीक नाम “पेर्से अमेरिकाना Persea Americana”हो । सबै भन्दा बढी एभोकाडो उत्पादन गर्ने राष्ट्रमा मेक्सिको पर्छ । समुन्द्र सतह बाट २५०० मिटर सम्म एस्को खेती गर्न सकिन्छ ।पर्याप्त मात्रामा […]
तिते करेला क्युकर बिटेसी परिवारमा पर्ने वैज्ञानिक नाम (omordica chanatia) भएको फल तरकारी हो । प्रति एक सय ग्राम ताजा तिते करेलामा भीटामिन ए (बिटा क्यारोटिन) १ सय २६ माइक्रोग्राम र भीटामिन सी ८८ मिलिग्राम पाइन्छ । खनिज तत्वहरू मध्ये फोस्फोरस ७० मिलिग्राम, क्याल्सियम २० मिलिग्राम, र फलाम ०.६१ मिलिग्राम पाइन्छ । करेला खेती कलिला, […]
पछिल्लो समय कौशी खेती नेपालमा व्यापक रुपमा भईरहेको पाईन्छ आफुलाई चाहेको अर्गानिक तरकारी फलाउन होस वा फूलहरु रोप्न कौशीको प्रयोग भएको छ । कौशीमा अब तरकारी मात्रै होइन कागती पनि फलाउन सकिन्छ। गमला वा आफैले कुनै ड्रम वा बोरालाई काटी ‘ग्रो ब्याग’ को आकारमा रोपेर फलफूल वा तरकारी फलाउन सकिने कृषि विज्ञहरु बताउँछन्। वरिष्ठ कृषि […]
