जानकारी

कुखुराले रातो सुली छेर्ने (Coccidiosis) रोगको समस्या र समाधान

कुखुरामा लाग्ने विभिन्न परजिविजन्य रोग मध्ये कक्सीडियोसीस् (रातो छेर्ने) एक हानिकारक रोग हो । यो रोग आइमेरिया (Eimeria) नामको परजिवीले गर्दा लाग्ने गर्दछ । आइमेरिया विभिन्न प्रजातिहरु हुन्छन् र यिनिहरुको असर र लक्षण भिन्न–भिन्न हुन्छन् । यो रोग विश्वव्यापि फैलिएको पाइन्छ । आन्द्रामा लाग्ने यो रोग सबै प्रकारका कुखुराहरुमा देखिन्छ । खुलै छाडेर पालिने लोकल […]

पहिचानको खोजीमा इरानी केशर, जुन संसारभर बहुमूल्य बन्दैछ

टोर्बात – ए हेदारिया, इरान। निकै फराकिलो खेतमा श्रमिकहरु विश्वमै निकै महङ्गो मानिएको चम्किलो बैजनी रङ्गको ‘केशर’ फूलको सङ्कलनमा बिहानैदेखि जुटिसकेका छन् । इरानको यो धुलौटे इलाकामा हुने अत्यन्त महङ्गो यो फसलप्रति धेरैको आँखा लागेको छ । बैजनी रङ्गका कोमल पातहरुको बीचबाट वर्षमा मुश्किलले १० दिन केशर (अङ्ग्रेजीमा स्याफ्रोन भनिने) को फूल फुल्दछ । यी […]

मरिच खेती गरे बिदेश जानु पर्दैन

‘मरिच’ एक खाद्य पदार्थ हो। यसको रङ्ग कालो हुन्छ। यसलाई दुध, चिया, रोटी, तरकारी आदिमा प्रयोग गरिन्छ। वनस्पति जगत्‌मा पिप्पली कुल (Piperaceae)को मरिचपिप्पली (Piper nigrum) नामक लता सदृश बाह्रैमासे बिरुवाहरूको आधापाकेका वा बढी सुकेका फलहरूको नाम मरिच (Pepper) हो। पाकेका सुकेका फलहरूका बोक्राहरू बाट सेतो गोला मरिच बनाइन्छ जसको व्यास लगभग ५ मिमी हुन्छ। यो मसालाको […]

प्लास्टिक घरमा तरकारी खेती गर्न सिकौं र सिकाऔं

बोटबिरुवाको सामान्य बिकास प्रक्रियाको लागि आवश्यक बाताबरणलाइ प्रतिकुल मौसममा पनि प्लास्टिक घरको सहयोगमा अनुकुल बनाई उनीहरुको बिकास र उत्पादन बृद्दी गर्ने प्रक्रिया र प्रविधि नै प्लास्टिक घर खेति पद्दति हो । नेपालमा प्लास्टिक घर भित्र बेमौसमी तरकारी खेतीको सुरुवात क्षेत्रीय कृषि अनुसन्धान केन्द्र, लुम्लेको अगुवाइमा विश २०४२ सालतिर भएको हो। बिगत ७-८ बर्षबाट नेपालका अधिकांश […]

कृषियोग्य जमिन खण्डिकरण गर्न प्रतिबन्ध लगाइने

ललितपुर। सरकारले कृषियोग्य जमिन खण्डिकरण गर्न प्रतिबन्ध लगाउने भएको छ । कृषि तथा पशुपंक्षी मन्त्री चक्रपाणी खनालले कृषियोग्य जमिन खण्डिकरण गर्न प्रतिबन्ध लगाउने घोषणा गरेका हुन् । आईतबार राष्ट्रिय किसान आयोगका पदाधिकारीसँगको छलफलमा उनले कृषियोेग्य जमिनलाई खण्डिकरण हुन नदिन सरकारले भू-उपयोग नीति ल्याउने तयारी गरिरहेको पनि जानकारी दिए । मन्त्री खनालले कृषि मुलुकको अर्थतन्त्रको मूख्य […]

रानी खेत रोग के हो ?

यो पारामिकसो प्रजातिको भाइरस को कारण हुने रोग मानीन्छ । भारतमा यो रोग सर्वप्रथम उत्तरान्चल को रानीखेत भन्ने ठाउँमा पहिचान भएकोले रानीखेत रोग नामारण गरीएको अभिलेख पाइन्छ । यो रोग संक्रमीत दाना पानी भाडा कुडा जंगली चराहरुको माध्यवाट फैलीन्छ । रानीखेतका लक्षणहरु : रानीखेत रोगले श्वास प्रणली र स्नायुप्रणली प्रभावित भै कुखुराले सास फेर्न कठिनाई […]

कालो गोलभेंडा खेती अव नेपालमै

मध्याकार र गोलो च्याउ जस्तै देखिने कालो टमाटर पछिल्लो समय मानिसको प्राथमिकतामा पर्ने गरेको छ । सामान्यतः सूरुमा बैजनी आकारमा फल्ने यो टमाटर बिस्तारै घाम र तापक्रमको कारणले कालो रंगमा परिणात हुन्छ । कालो टमाटरको बिकास रुस बाट भएको पाइन्छ । लाइकोपरसिकन एस्कुलेनम वा सोलानम लाइकोपरसिकन बैज्ञानिक नाम भएको कालो टमाटर ब्लाक क्रिमको नामले समेत […]

पेपिनो मेलन खेती सम्बन्धी सम्पूृर्ण जानकारी

पेपिनो मेलोन फल आजभोलि नेपाली किसानका लागि नौलो फलको रुपमा परिचित हुन थालेको छ । तर यो फल नेपालका लागि नौलो नभएको कृषि विज्ञहरुले बताउँदै आएका छन् । यो फल गमलामा पनि लगाउन सकिने र विशेष गरी घरको बगैचाँमा शोखको रुपमा धेरै वर्ष अगाडि देखी फलाउदै आइएको भएपनि यसको व्यावसायिक संभावना र बजारको विषयमा किसानहरुलाई […]

कालो धान खेती गर्ने कि ?

कालो धान अर्थात ‘जी–६० ब्ल्याक राइस’ उच्च पोषणयुक्त धान हो । एक व्यक्तिले एक दिनमा १५ ग्रामका दरले अन्य चामलमा मिसाएर खाएमा क्यान्सर, अल्जाइमर्स, मधुमेह र ब्लड प्रेसरजस्ता रोगविरुद्ध लड्न सक्ने क्षमता कालो धानमा रहेको कृषि विज्ञ केदार बुढाथोकी बताउनुहुन्छ । अन्य चामलजस्तै गरी सेवन गरेमा उच्च पोषण तत्वका कारण कालो चामलको भात पचाउन सकिँदैन […]

कसरी गर्ने टिमुर खेती

टिमुर २–३ मिटर अग्लो, काँडेदार, सुगन्धित, सानो खालको रुख वा झाडी वर्गको, पतझड वनस्पति हो । संयुक्त पात एकान्तर, ४–८, से.मी. लामो, स–साना ३–१३ वटा पत्रकहरू भएको हुन्छ । पत्रकहरूविपरीत, भेट्नु नभएको, अण्डाकार, किनारा महिसो करौती जस्तो वा सीधा, टुप्पा तिखो, माथिल्लो सतह गाढा हरियो र तल्लो सतह फिका हरियो रङ्गको र ग्रन्थियुक्त हुन्छ । […]