Milk Fever र  रोगथाम गर्ने उपायहरु

Milk Fever के हो?

Milk Fever वा  हाइपोकाल्सेमियाको (hypocalcemia), एक क्याल्सियम(calcium) कमी   रोग हो। रोगको क्लिनिकल (clinical) र सबक्लिनिकल(subclinical) रूप हुन्छ र संक्रमण अवधिमा – गाईहरू सबैभन्दा कमजोर अवस्थामा हुँदा असर गर्छ। गाईले बच्चा जन्म दी सकेपछि तुरुन्तै ठूलो मात्रामा क्याल्सियम(calcium) चाहिन्छ: सुरुमा तिनीहरू आफ्नो रगतबाट र पछि आफ्नो आहार र हड्डीबाट क्याल्सियम लिन्छन्। यदि पर्याप्त क्याल्सियम (calcium) परिचालन गर्न असमर्थ भएमा प्रभावित जनावर राम्ररी उभिन सक्दैन र कम भोक लाग्ने छ । जसको परिणामस्वरूप स्वास्थ्य र कार्यसम्पादन कमजोर हुन्छ।

Milk Fever लक्षणहरु (symptoms):

Milk Fever (hypocalcemia) हाइपोकाल्सेमियाको को दुई रूपहरु छन्: क्लिनिकल (clinical) र सब क्लिनिकल (subclinical)।

➤ १: क्लिनिकल (Clinical) : क्लिनिकल (Clinical) Milk Fever  भयको गाईले गम्भीर क्याल्सियमको (calcium) कमीको लक्षण देखाउनेछ:  गाई उभिन सकदैन र छुँदा चिसो महसुस हुनेछ ।

➤ २:सब क्लिनिकल (sub clinical ) : क्लिनिकल (clinical) हाइपोकाल्सेमियाको (hypocalcemia) तुलनामा धेरै उच्च घटनाहरू भए तापनि, सबक्लिनिकल (subclinical)  हाइपोकाल्सेमियाका प्रभावहरूलाई अक्सर गम्भीर रूपमा कम आंकलन गरिन्छ। जबकि एक प्रभावित गाई सामान्य रूपमा उभिन र काम गर्न सक्षम हुनेछ, अन्तर्निहित क्याल्सियमको कमीको कारणले धेरै कम कुशलतापूर्वक प्रदर्शन गर्नेछ र रोगहरूको लागि धेरै संवेदनशील हुनेछ। Mastitis , पाठेघरको इन्फेक्सन, इन्डोमेट्रिटिस(endometritis) र प्लेसेन्टा रिटेन्सन (placenta retention) जस्ता समस्याको प्रकोप बढ्नेछ।

Milk Fever कसरी रोक्ने?

गाईले बच्चा जन्मदिने नजिक पुग्दा गाईमा क्याल्सियमको माग निकै बढ्छ। जन्मिएको  बच्चा को हड्डीको वृद्धि र कोलोस्ट्रमको(colostrum) उत्पादनको लागि ठूलो मात्रामा क्याल्सियम(calcium)चाहिन्छ। यो माग पूरा गर्न गाईले सबैभन्दा पहिले आफ्नो रगतबाट क्याल्सियम (calcium)लिन्छ। यो पर्याप्त छैन, गाईले आफ्नो आहार र हड्डीबाट बढी क्याल्सियम परिचालन गर्नुपर्छ। अधिकांश समय, गाईहरूले पर्याप्त उपलब्ध क्याल्सियम प्राप्त गर्न सक्दैनन्, जसले गर्दा (sub) क्लिनिकल(clinical) Milk Fever हुन्छ। सामान्यतया, पुराना गाईहरू नया भन्दाबढी (sub) (clinical)क्लिनिकल Milk Fever लागि बढी संवेदनशील हुन्छन्।

Milk Fever नतिजा के हो?

क्लिनिकल (clinical) milk Fever  घातक हुन सक्छ, सब-क्लिनिकल( subclinical) केसहरूले पनि दूध उत्पादन घट्टन र गाईलाई पूर्ण स्वास्थ्यमा फर्काउन लाग्ने लागत र समयको परिणाम स्वरूप गम्भीर असर पार्न सक्छ। स्पष्ट लक्षणहरू नदेखिए तापनि, Milk Fever को सबक्लिनिकल (subclinical) केसहरू प्रतिरक्षा प्रणाली कमजोर भएका कारण mastitis बढ़ने, retained placenta, एन्डोमेट्रिटिस, पाठेघरको संक्रमण र अन्य रोगहरू बढ्ने  हुन सक्छ। यसले दूध उत्पादनमा स्पष्ट हानिकारक प्रभाव पार्छ र गाईलाई पूर्ण स्वास्थ्यमा फर्काउनको लागि महत्त्वपूर्ण समय, ऊर्जा र आर्थिक लागत खर्च गर्न सक्छ।

Milk Fever लाग्ने कारण कम कासरी गर्ने:

गाईहरूलाई खुवाउने सबै सुक्खा आहारहरूको म्याक्रोमिनरल(macro mineral)सामग्री परीक्षण गरेर  खुवाउन सुरु गर्नुहोस्। कम पोटासियम (potassium) सामग्री भएको आहर चयन गर्नुहोस्। AniStart ले (sub) क्लिनिकल (clinical) Milk ferve  कम गर्न मद्दत गर्दछ। गाईले जन्म दिने नजीक आईपूगेपछी एक अनुकूलित क्याल्सियम (calcium) चयेनले अधिक उत्पादक दुग्ध गाईहरूमा र गाई को स्वास्थमा राम्रो परिणाम दिन्छ।

Milk Fever कसरी उपचार गर्ने:

डाउनर (downer) गाईहरूलाई सामान्यतया (intra venous calcium)भित्री क्याल्सियमद्वारा उपचार गरिन्छ। सबकुटेनियस(subcutaneous), र oral (calcium)क्याल्सियमबाट उपचार गरिनेछ। ध्यान दिनुहोस् कि यो क्याल्सियम (calcium)  एकअर्कासँग बराबर छैनन्। कुनै पनि उपचार गर्दा केवल एक पशु चिकित्सकको सल्लाहा र सुजाब र र पशु चिकित्सक ले गर्नु पर्दछ।