श्रीखण्ड आज भन्दा ५००० वर्ष अधिदेखि हिन्दु धर्मका ग्रन्थमा उल्लेख भएको नाम हो । यसलाई नेपाली वा हिन्दी भाषामा श्रीखण्ड वा चन्दन भनिन्छ । विश्वका १० महगां काठहरू मध्ये श्रीखण्ड पनि एक हो । श्रीखण्ड धार्मिक दृष्टिकोणले जति महत्वपूर्ण छ । ब्यवसायिक हिसावले पनि त्यो भन्दा कुनै मानेमा कम छैन ।
श्रीखण्ड हिन्दु धर्मका पवित्र ग्रन्थहरुमा उच्च महत्वका साथ ब्याख्या गरिएको छ । पुजाआजा, जपध्यान, मर्दा पर्दा सबै कार्यमा धर्मसस्कृति अनुसार अति आवश्यक वस्तुको रुपमा ब्याख्या गरिएको छ । हिन्दु धर्म अनुसार भन्ने हो भने धर्मशाश्त्रले तीनवटा चन्दनको नाम लिएको छ । १, श्वेतचन्दन २, पीतचन्दन, ३, रक्तचन्दन यी तीन मध्ये सबभन्दा बढी श्वेतचन्दन अर्थात श्रीखण्डलाई मानेको छ ।साथै हिन्दू धर्मसस्कृती अनुसार हरेक कार्यमा अत्यन्त पवित्र वस्तुको रुपमा यसको प्रयोग गरिन्छ । श्रीखण्डलाई घोटेर बनाएको चन्दन लगाउने परम्परा करिव ५००० वर्ष पुरानो हो ।
श्रीखण्डको औषधीय गुणहरू :
जीउ भतभत्ती पोल्ने, चर्मरोग, कुष्ठरोग, टाउको दुखेको, बिर्सने बानी भएको, स्मरणशक्ति पूर्ण वा आंशिक रुपमा गुमेको, मष्तिस्कका रोग, मुटुको रोग, अम्लपित्त, कमलपित्त, ग्याष्ट्रीक, महिनाबारीका बखत धेरै रगत बग्ने र योनीबाट सेतो पानी बग्नेमा चूरकाठको चूर्ण खाइन्छ । काठबाट निकालिएको तेल गनोरियामा दलिन्छ र बिभिन्न किसिमका सौन्दर्य प्रशाधनहरु बनाउन प्रयोग गरिन्छ । रगत आइरहने खालको पाइल्समा चूरकाठलाई पानीमा पकाई त्यसमा अदुवाको रस मिसाई दलिन्छरखाइन्छ । यसको धार्मिक महत्व पनि रहेको पाइन्छ ।
लगाउँने बिधी :
यदि तपाईं स्यान्डलवुड रूखको खेतीको लागि योजना बनाउनुहुन्छ भने तपाईलाई राम्ररी निकासको मिट्टी चाहिन्छ जुन राम्रो जैविक वस्तु हो। रातो स्यान्डी लोम मिट्टी पनि स्यान्डलवुड रूखको लागि उपयुक्त छ र तपाईले उच्च उपज फसल पाउनुहुन्छ।
सिंचाई :
यदि तपाईंसँग सीमित पानी छ भने तपाईं सिंडलवुड रूखको खेतीको लागि ड्रिप सिंचाई विधि प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ। स्यान्डलवुड खेतीको खेती कम पानी चाहिन्छ, तपाईं ड्रिप सिंचाई लागू गर्न सक्नुहुन्छ द्द देखि घ हप्ताको अन्तरालमा। स्यान्डलवुडको रूख राम्रो हुन्छ र घण् वर्ष पछि रोपण गरेर परिपक्व हुन्छ, यो कटनीको लागि तयार हुनेछ। नवीनतम प्रविधिमा त्यहाँ धेरै रूख काटने यंत्रहरू बजारमा उपलब्ध छन् ताकि तपाईं फसल स्यान्डलवुड रूखको लागि कुनै पनि साधन प्रयोग गर्न सक्नुहुनेछ। स्यान्डलवुडका रूखहरूको हृदयभरीको चट्टानमा पठाइन्छ र नरम जङ्गल हटाइन्छ।
Sandalwood(श्रीखण्ड ) को स्वास्थ्य लाभ :
स्यान्डलवुड रूख र यसको आवश्यक तेलको काम धेरै प्रभावकारी एस्टीमेट्ट एजेन्टहरू हुन्। प्रायः, स्यान्डलवुड रूखहरू सुगन्धित उत्पादनहरू बनाउन प्रयोग गरिन्छ। तनाव र उच्च रक्तचाप कम गर्न Sandalwood रूख तेल प्रयोग गरिन्छ। स्यान्डलवुड मुख्यतः नेपाल र भारतमा धार्मिक अनुष्ठानहरूमा प्रयोग गरिन्छ।
थप जानकारी र विरुवाको लागि : प्लान्ट नेपाल, 986-6277016
